۴ الی ۱۰ خرداد، هفته بدون دخانیات
سیگار/ بخش اول/ مسئول فنی درمانگاه اعتیاد بیمارستان شهید بهشتی:
وابستگی به سیگار، پرهزینه‌ترین و مرگبارترین اعتیاد شناخته شده است

دکتر سید رضا موسوی‌زاده، مسئول فنی درمانگاه اعتیاد مرکز آموزشی-درمانی شهید بهشتی، وابستگی به سیگار را شایع‌ترین اعتیاد شناخته شده عنوان کرد و گفت: این اعتیاد پرهزینه‌ترین و مرگبارترین نوع اعتیاد است.

این متخصص مدیریت، پیشگیری و کنترل اعتیاد (MD-MPH) در گفتگو با پایگاه خبری وبدا-زنجان، اظهار کرد: برخی افراد گمان می‌کنند سیگار به دلیل اینکه یک ماده‌ی قانونی است و باعث اختلالات رفتاری نمی‌شود، اعتیادآور نیست و مصرف‌کنندگان آن نیاز به درمان ندارند در حالی که سیگار جزو اعتیادآورترین مواد شناخته شده روی زمین است و حتی در مقایسه با هروئین، مصرف‌کننده را با اعتیاد بیشتری درگیر می‌کند.

وی با بیان اینکه سیگار از دو جزء نیکوتین و قطران (که به آن قیر یا تار هم گفته می‌شود) تشکیل شده است، افزود: اعتیادآور بودن سیگار مربوط به نیکوتین و عوارض مرگبار آن مربوط به قطران است و از همین رو به افراد سیگاری توصیه می‌شود اگر سیگار را ترک نمی‌کنند حداقل به اعداد روی بسته‌بندی سیگارها دقت کنند و سیگارهایی با نیکوتین و قطران کمتر مصرف نمایند.

دکتر موسوی‌زاده سه عامل را در شیوع اعتیاد به سیگار در جامعه موثر دانست و گفت: یکی از این عوامل، الگوبرداری خانوادگی است و اعتیادِ یکی از اعضای خانواده به سیگار، نقش مهمی در سیگاری شدن نوجوانان آن خانواده در آینده دارد.

وی دومین عامل شیوع اعتیاد به سیگار را الگوبرداری اجتماعی و موجه جلوه دادن آن در فیلم‌ها، رسانه‌ها و تبلیغات عنوان کرد و افزود: افراد مهم و تاثیرگذار مثل هنرپیشه‌ها که معمولا الگوی رفتاری نوجوانان و جوانان هستند، می‌توانند شیوع اعتیاد به سیگار در این بازه سنی را تحت تاثیر قرار دهند.

این متخصص مدیریت، پیشگیری و کنترل اعتیاد، خاطرنشان کرد: عامل سوم این است که هر نوع شکست از جمله افت تحصیلی یا سرخوردگی عاطفی در سنین پایین می‌تواند گرایش به سیگار را افزایش دهد.

وی تصریح کرد: اگر یکی از اعضای خانواده سیگاری باشد و سیگار را در داخل خانه و فضایی که سایر اعضای خانواده حضور دارند، مصرف کند، قطعا آن اعضا حتی اگر سیگاری فعال نباشند، سیگاری غیرفعال خواهند بود بدین معنا که از طریق استشمام دود سیگار که حاوی نیکوتین و قطران است، عوارض سیگار را تجربه خواهند کرد.

دکتر موسوی‌زاده با تاکید بر اهمیت توجه به سلامت سیگاری‌های غیرفعال، اظهار کرد: این موضوع به قدری اهمیت دارد که در بسیاری از کشورهای جهان، کشیدن سیگار در اتومبیل فقط زمانی امکان‌پذیر است شیشه‌های آن بالا باشد و دود سیگار باعث تحمیل عوارض ناشی از آن به شهروندان نشود.

وی سیگار کشیدن را شایع‌ترین اختلال روانپزشکی دانست و افزود: نه تنها سیگار کشیدن به خودی خود یک اختلال روانپزشکی است بلکه ۵۰ درصد از افرادی که به هر دلیلی مبتلا به بیماری روانی هستند، به سمت سیگار گرایش پیدا می‌کنند و لازم است با اقدام به درمان بیماری خود، این گرایش را سرکوب نمایند.

این متخصص مدیریت، پیشگیری و کنترل اعتیاد، خاطرنشان کرد: تحقیقات نشان داده است رابطه‌ی معکوس بین سطح تحصیلات و مصرف سیگار وجود دارد به گونه‌ای که هرچه سطح تحصیلات بیشتر باشد، تمایل به مصرف سیگار کمتر است و از همین رو به خانواده‌ها توصیه می‌شود فرزندان خود را به ادامه تحصیل، تشویق کنند.

وی به بیان دلایل گرایش افراد به سمت سیگار پرداخت و گفت: نیکوتین موجود در سیگار باعث کم شدن حساسیت به محرک‌های بیرونی می‌شود و از طرفی با افزایش جریان خون مغز، باعث بالا رفتن تمرکز می‌گردد ولی این افزایش تمرکز صرفا محدود به اوایل مصرف است و در درازمدت از بین می‌رود. به بیان دیگر نیکوتین در درازمدت باعث کاهش جریان خون مغز شده و به کوچک شدن مغز منجر می‌شود.

 خبرنگار: سودابه باقری