۸ تا ۱۵ بهمن، هفته ملی مبارزه با سرطان
با تشخیص زودهنگام امکان بهبود کامل سرطان، بسیار زیاد است
در صورت تشخیص بهموقع و زودهنگام، تومور در مراحل اولیه و محدود بوده و در نتیجه درمان آن آسانتر و امکان کنترل و بهبود کامل آن بسیار زیاد است.
پایگاه خبری وبدا-زنجان، در حال حاضر به طور کلی تعداد افرادی که از سرطان فوت میکنند نسبت به سه دهه پیش کاهش یافته است و مهمترین دلیل بهبود در بقای بیماران سرطانی، علاوه بر درمانهای موثرتری که پیدا شده است، افزایش آگاهی مردم و ارتقای روشهای تشخیص زودهنگام است.
آموزش و ترویج تشخیص زودرس و همچنین انجام غربالگری، دو جزء اصلی در برنامه تشخیص زودرس سرطان هستند و حتی برای کسانی که بقای کلی سرطان در آنها ضعیف است، شانس زنده ماندن در زمان تشخیص زودتر، بیشتر خواهد بود.
معنای تشخیص زودهنگام، این است که ما علائم هشداردهنده سرطان را بدانیم تا اگر این علائم را در خود پیدا کردیم، به سرعت به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه کنیم. ازطرف دیگر، مراکز بهداشتی درمانی نیز باید آمادگی شناسایی این علائم و جدا کردن موارد مهم را داشته باشند و این موارد را برای اقدامات تشخیصی کاملتر به مراکز بالاتر و مجهزتر معرفی کنند.
معنای غربالگری این است که در افرادی که هیچ علامت هشداردهندهای برای سرطان ندارند اما به دلیل شرایط جنسی (مثلا شایع بودن سرطان پستان در زنان) یا سنی خاص (مثلا سن بالای ۵۰سال در سرطان پستان) بالقوه در معرض سرطان هستند، اقدامات تشخیصی را انجام دهیم.
بسیاری از سرطانها تنها با معاینه پزشکی و آزمایشهای تکمیلی تشخیص داده میشوند که از جمله آنها سرطانهای پستان، دهانه رحم و روده بزرگ است.
لازم است هم بیمار و هم ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی به اهمیت تشخیص زودهنگام و انجام فعالیتهای غربالگری سرطان پایبند باشند که منجر به بهبود نتیجه و کاهش اتلاف منابع میشود.
اقدامات غربالگری یک بیماری در یک گروه جمعیتی خاص که هیچ علامتی ندارند، مستلزم شرایط خاصی از جمله ساده بودن، ارزان بودن، مقبولیت عمومی، حساسیت بالا(منفی کاذب کم باشد)، اختصاصیت قابل قبول (مثبت کاذب، قابل قبول باشد)، وجود درمان مناسب برای بیماری در علم پزشکی و افزایش طول عمر و دستکم، بهبود کیفیت زندگی بیمار در صورت درمان مناسب میباشد.
به همین دلیل است که روشهای غربالگری فقط برای سرطانهای پستان، روده بزرگ و دهانه رحم توسط سازمان جهانی بهداشت پیشنهاد شده اما اینکه در چه گروههایی از نظر میزان خطر ابتلا و از چه سنی شروع شوند، هنوز هم با تردیدهای زیادی مواجه است.
اغلب در مراحل اولیه سرطان، علائمی وجود دارد که توجه به آنها به ویژه در افرادی که سابقه فردی یا خانوادگی سرطان دارند، به تشخیص زودهنگام سرطان کمک میکند. آشنایی با این علائم و مراجعه به موقع به پزشک، اقدامی مهم و کلیدی است. مسلما وجود این علائم به معنی تشخیص قطعی بدخیمی نیست و در اغلب موارد به دنبال یک بیماری خوشخیم ایجاد شده و به زودی برطرف میشوند ولی تشخیص این نکته با پزشک است.
توجه به این نکات به معنی محفاظت قطعی در مقابل ابتلا به تمامی سرطانهای شناخته شده نیست ولی احتمال پیشگیری از سرطانهای شایع، زیاد بوده و در انجام به موقع و موفق درمان مفید است چرا که سرطان در بسیاری از موارد در مراحل اولیه قابل درمان است و بنابراین هیچگاه نباید از ترس احتمال تشخیص سرطان از مراجعه به پزشک خودداری شود.
در خصوص علامتهای هشداردهنده در مورد ابتلا به سرطان میتوان به مواردی چون ابتلا به سرطان در اقوام درجه یک، تغییر در خالهای پوستی، زخمهای بدون بهبودی در طی دو هفته، توده در هر جای بدن، سرفه یا گرفتگی صدای طولانی، اختلال بلع یا سوءهاضمه طولانی، استفراغ یا سرفه خونی، اسهال طولانی یا بروز یبوست جدید، خونریزی غیرطبیعی ادرار، مدفوع، واژن و نوک پستان و بیاشتهایی یا کاهش وزن بیدلیل اشاره کرد.
خبرنگار: سودابه باقری